رفوی فرش چیست ؟

معنای رفوی فرش

کلیه اعمال و فعالیت هایی که برای رفع آسیب های احتمالی و آسیب های قابل مشاهده به فرش انجام می شود را رفوگری فرش می گویند.
هدف از رفوگری فرش ترمیم فرش آسیب دیده است. در واقع تعمیرات و مرمت باید به گونه ای انجام شود که به راحتی بتوان محل آسیب دیده فرش را قابل تشخیص نباشد.

رفو گر علاوه بر تسلط خوب به مواد اولیه، باید با فنون قالی بافی، طرح و رنگ های مورد استفاده در هر ناحیه آشنا باشد.

در قالیشویی پرپروک عاوه بر خدمات شستشو خدمات رفوی فرش نیز انجام می شود.

 برای رفوی فرش، رفوگران باید حداقل با این سه هنر آشنا باشند:

۱-آشنایی کامل با فنون قالی بافی

۲-قابلیت تشخیص نقشه کامل فرش از قسمت های سالم جهت تعمیر قطعات آسیب دیده

۳-توانایی تشخیص دادن نقشه ی کامل فرش از روی قسمت های سالم برای رفو کردن قسمت های آسیب دیده

اهمیت رفو کردن فرش

اهمیت هنر ارزشمند رفوگری زمانی بیشتر نمایان می شود که فرش های گرانقیمت در اثر عواملی مانند پوسیدگی، رطوبت، خوردگی، سوختگی و … آسیب ببینند.

در چنین شرایطی به خوبی درک می کنیم که چگونه می توان آسیب هایی را که فرش به دلایل مختلف متحمل شده است از طریق مهارت قالی بافی برطرف کرد.

به این ترتیب حتی الامکان فرش را به حالت اولیه برگردانید.

توجه به این نکته ضروری است که تعویض فرش آسیب دیده با فرش نو برای خانواده ها گران تمام می شود. در این صورت تعویض فرش آسیب دیده با فرش نو سودی نخواهد داشت.

بنابراین برای صرفه جویی در هزینه ها می توان از روش های مختلفی در رابطه با رفوی فرش به منظور تعمیر و ترمیم قطعات آسیب دیده استفاده کرد.

رفوکردن فرش شامل مراحل زیر است:

شیرازه دوزی شده:

سر فرش مانند قابی است که دور فرش را احاطه کرده و علاوه بر زیبایی، فرش را از ساییدگی، خیس شدن و … محافظت می کند.

در صنعت فرش نوارهای دو طرف فرش از بالا به پایین است که به آن شیرازه فرش یا لبه فرش می گویند.

هنگام شستشوی فرش خدمات شیرازه دوزی به سه صورت انجام می شود.

شیرازه دوزی مجزا
شیرازه دوزی متصل شده
شیرازه دوزی حصیری دوزی شده

پل سازی:
ترمیم فرش در صورتی که لایه اول و آخرین لایه همان رنگ اول شود، پل سازی نامیده می شود.

گلیم بافی

بیدخوردگی:
رفوی فرش بید خورده از طرف رو و پشت آن متفاوت است.

استفاده از رنگ مناسب برای ترمیم فرش های پاره شده، سوخته، چروکیده و غیره. با گذشت زمان یکی از مهم ترین نکاتی است که در تعمیر فرش های آسیب دیده باید به آن توجه کنید.
در صورت وجود پارگی در یک طرف فرش، رفوگر باید بتواند طبق نقشه قسمت سالم فرش، قسمت پاره شده فرش را بیرون بیاورد، نرفوگرباید نقشه مناسبی برای فرش بکشد و سپس اجرا کند.

رنگرزی:
دانستن اصول رنگرزی برای اینکه بتوان در هر شرایطی مواد و مصالح لازم را تهیه کرد یکی از اصول مهم در رفوی فرش است.
اگر رنگ های مورد استفاده در فرش های آسیب دیده به راحتی در بازار وجود نداشته باشد، در این صورت رفوگر بایدرنگ ها را خودش تامین کند.
برای این کار باید اطلاعاتی در مورد رنگرزی بدانید.

ابزار لازم برای مهر زدن فرش های آسیب دیده:

قلاب
درفش
خواب پشت
دفتین
قیچی
دم باریک
سوزن
نخ
نخ پنبه
الیاف ابریشم
کاسه آب
تخته
چکش
میخ
میخ کش
اتو
کپله